HaarlemPrachtstad.nl

Haarlem in beeld en tekst

Informatie Categorieën

Monumentaal wonen in Werelderfgoed

Haarlem was van oudsher een garnizoensplaats. Toen de Koudenhornkazerne aan het Spaarne niet langer voldeed, werd in 1874 het plan opgevat een nieuwe kazerne te bouwen. In 1882 ging de eerste spade de grond in. Het nieuwe complex werd in 1934 vernoemd naar Wigbold Ripperda, de man die tijdens de belegering van Haarlem door de Spaanse troepen in 1573 zeven maanden lang leiding gaf aan het verzet. Ripperda moest dat na de inname van de stad door de Spanjaarden met de dood bekopen. Waar eerst soldaten en officieren waren gelegerd, waar menig dienstplichtig soldaat met een koksmuts op zijn vaderlandse plicht vervulde, zijn nu woningen en bedrijven gevestigd. Het Ripperda complex is een mooi stukje Haarlem geworden zeker dankzij het prachtig gerenoveerde hoofdgebouw en de grote groene grasmat op het voormalig exercitieterrein. Een in architectonisch opzicht waar huzarenstukje.

Menig mannelijk inwoner uit Haarlem en omgeving bewaart warme herinneringen aan de Ripperda kazerne. Vanaf 1980 werd de Militaire Koksschool in de Ripperda kazerne gehuisvest en werden er 1500 meest dienstplichtige koks opgeleid. Wie herinnert zich niet het getik op de gamellen wanneer een collega soldaat was vergeten zijn pet tijdens het eten af te zetten of de combinatie gele vla met appelmoes en jus omdat het opscheppen van het eten niet al te nauwgezet gebeurde. In 1989 net voor de val van de Berlijnse Muur werd de kazerne zelfs nog uitgebreid.

Met de val van de Muur kwam er tevens een einde aan de Koude Oorlog. De Ripperdakazerne werd in het kader van de bezuinigingen op defensie snel gesloten. De kazerne diende eerst tien jaar lang als tijdelijke verblijfplaats van asielzoekers. Inmiddels kwamen er plannen om het complex om te vormen tot een nieuwe woonwijk, maar wel met de bepaling dat de historie niet mocht verdwijnen. Er werd een prijsvraag onder architectenbureaus uitgeschreven met de naam ‘Het Huzarenstuk, het verleden voltooid’. Met een vertraging van twee jaar werd uiteindelijk de Ripperda kazerne, een beschermd rijksmonument dat onderdeel uitmaakt van de Stelling van Amsterdam, opgeleverd. In een deel van de benedenverdieping is het grote IT bedrijf Pro Act IT gevestigd. De eigenaar diende zelf als dienstplichtig soldaat in de Ripperda kazerne. Dat bepaalde zijn keuze juist deze plek te kiezen.

In het hoofdgebouw zijn naast onder meer Pro Act IT nog 29 appartementen gerealiseerd, in de achter gelegen stallen nog 39 nieuwbouwwoningen. Verder zijn er aan weerskanten van het exercitieterrein nieuwe appartementencomplexen verrezen. Door het hergebruik van oude materialen is het Ripperda complex een uniek woongebied. Er heerst een opmerkelijke rust mede door de grote parkeergarage die onder het voormalige exercitieterrein is gebouwd en het autoluwe karakter van de wijk. Enkele bewoners hebben een moestuin aangelegd en kinderen kunnen vrolijk buiten spelen, terwijl hun ouders op een bankje voor het huis genieten van de zon en de rust. En dat op maar vijf minuten fietsen van het NS station en de binnenstad.